කුරුණෑගල පොතුහැර ප්‍රදේශයේ සකසා තිබෙන මහනුවර ශ්‍රී දළදා මාලිගාවේ ආකෘතියක් සේ සකසා තිබෙන බුද්ධ මන්දිරයේ දළදා මාලිඟාව හා සමානව සකසා තිබෙන කොටස කඩා ඉවත්කරමින් තිබෙන බව වාර්තා වේ.
මෙම ඉදිකිරිම පිලිබඳව සමාජ මාධ්‍ය විඩියෝවලට වලට ලැබී තිබෙන අදහස් වලින් 95% ක් තුල දැකිය හැක්කේ අගය කිරීමකි. එසේම ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 9 (1) වගන්තියට අනුව බෞද්ධාගම සුරක්ෂා කොට පෝෂණය කල යුත්තේය. බෞද්ධාගම සුරක්ෂා කොට පෝෂණය කිරිමට නම් මෙවැනි ඉදිකිරිම් දිනපතා ඉදිකළ යුතුය. බෞද්ධ දර්ශනය තුල ඇත්තේ ආගමික ලබ්දිය තුලින් තම ජීවිතය සකසා ගැනීමය. එසේම ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 10 වන වගන්තිය මගින්,
“සෑම තැනැත්තෙකුටම තමන් අභිමත ආගමක් ඇදහීමේ හෝ වැළඳ ගැනීමේ නිදහසද ලබ්දියක් හෝ විශ්වාසයක් දැරීමේ හෝ පිළිගැනීමේ නිදහසද ඇතුළුව සිතීමේ නිදහසට, හෘදය සාක්ෂියේ නිදහසට සහ ආගමික නිදහසට හිමිකම් ඇත්තේය” ලෙස සඳහන්ව තිබේ.
එසේම ලංකා දණ්ඩ නීති සංග්‍රහයේ XV පරිච්චේදය තුල ආගම සම්බන්ධ වැරදි ගැන කිය වේ. මෙම ආගමික ස්ථානය කඩා බිඳ දැමීම සදහා යම් රාජ්‍ය නිලධාරියෙකු කටයුතු කලේ නම් ලංකා දණ්ඩ නීති සංග්‍රහය තුල ඔවුන්ට විරුද්ධව නඩු පැවරීම සඳහා අවශ්‍ය වගන්තීන් සඳහන් වේ.
එසේම ලංකාව පුරාම ශ්‍රී දළදා මාලිඟාවේ අනුරූ නිර්මාණය කර තිබේ. විල්භාව පත්තිනි දේවාලය තුලද එවැනි පත්තිරුප්පුවක් තිබේ. එහි දේවාලයේ පෙරහැර නැරඹීමම සදහා නිලමේවරයා භාවිතා කරන්නේ මෙම පත්තිරිරුප්පුව වේ.එසේම කෝට්ටේ රාජමහා විහාරය, දෙනියාය කොලවේනිගම රාජමහා විහාරය, දෙල්ගමුව රාජමහා විහාරය, පරකඩුවේ, පොහොරභාව පිහිටි නාගබෝධි විහාරය, කෑගල්ල කොටවෙහෙර ආදී ස්ථානවල මෙවැනි දළදා මාලිගාවේ ආකෘතීන් නිර්මාණය කර තිබේ. එසේම ශ්‍රීමත් රණසිංහ ප්‍රේමදාස මහතාගේ ගම් උදාවල් වලද මෙසේ දළදා මාලිගාවේ ආකෘතීන් නිර්මාණය කර තිබේ.
මෙවැනි නිර්මාණවලට එරෙහි වන ඔවුන් බෞද්ධයන් විය නොහැකිය. බෞද්ධාගමට ලැදි, බෞද්ධ දර්ශනය උගත් කිසිම පුද්ගලයෙකු මෙම නිර්මාණයට දොස් තබන්නේ නැත. ශ්‍රී ලංකාවේ බහුතරයක් දෙනා බුදු මග නොයන බව සත්‍යයකි. නමුත් ඔවුන් තමන්ගේ ආගමට දැඩි සේ ආදරය කරති. නමුත් ඔහු යම් වරදක්වන ආකාරයේ වචනයක් ප්‍රකාශ කලේ නම් එයට දඩුවම් කල යුතුය. නමුත් ආගමට නින්දාවක් වන ආකාරයේ, ආගමට අපහාසයක් වන ආකාරයේ කිසිදු ප්‍රකාශයක් ඔහු කල බවට ආගම දහම දන්නා, එහි ඉතිහාසය කියවූ පුද්ගලයෙන් මෙන්ම ප්‍රබුද්ධ ඥාණාන්විත පුද්ගලයන් විශ්වාස නොකරනු ඇත. ආගම, දහම එහි ඇති විශ්වාසයන් සියල්ලම මෙන්ම එහි ක්‍රියාකාරීත්වයන් ද ඉතිහාසය තුල මනාව ලිය වී තිබේ.
එසේම මෙවැනිම නිර්මාණයක් වෙනත් රටක ඉදිකළහොත් එයට විරුද්ධ වීමට ශ්‍රී ලංකාවට හැකියාවක් නැත. විද්‍යාත්මක පදනම් ඔස්සේ සියල්ලම විසඳිය නොහැක. එයද විද්‍යාත්මකව ඔප්පු කර තිබේ.
මෙම සිද්ධිය වීමට පෙරම මහනුවර ශ්‍රී දළදා මාලිඟාවේ සිවිල් පාලකයන්ගේ වංචා දූෂණ මෙන්ම අක්‍රමිකතා විශාල ප්‍රමාණයක් එලි දරව් කර තිබේ. එසේම 2012 වර්ෂයේ දන්ත ධාතූන් වහන්සේ නමක් ජපානයට විකුණා තිබෙන බවද ප්‍රසිද්ධ කර තිබේ. 2021 වර්ෂයේ පවතී අවසන් රන්දෝළි පෙරහැර වෙනුවට පැරණි පෙරහරක් සජීවී ලෙස පෙන්වන ලදි. ඒවාට විරුද්ධව පැමිණිලිකර තිබේ. නමුත් ඒවාට විරුද්ධව දෙනෙත් විවිර කිරීමට ආගම හා සම්බන්ධ වගකිව යුත්තෝ අවධානය යොමුකර නැත. එවන් පසුබිමක මෙවැනි ක්‍රියාමාර්ගයක් ගැනීම ගැන ආගමට ආදරය කරනා වැසියන් දැඩි කම්පාවට පත්ව සිටි. නීතිය නම් සැමට එකට ක්‍රියාත්මක විය යුතුය.
එසේ නම් මෙහි සත්‍ය ලෙසම් සිදුවන්නේ එක්තරා කණ්ඩායම් විසින් තමන්ට තිබෙන සැප නැති වීමේ බියකට පත් වීම බව පැහැදිලිය. දන්ත ධාතූන් වහන්සේ මහනුවර ශ්‍රී දළදා මාලිගාවේ නැති බව ප්‍රකාශ කිරීමත් සමගම බෞද්ධයන් ගමන් කරනුයේ පොතුහැර මෙම බෞද්ධ මන්ධිරය වෙතය. එම ස්ථානය වෙත බෞද්ධයන් ගමන් කිරීමත් සමගම මහනුවර පැවැත්මට දැඩි හානියක් සිදු වේ. ඒ වෙනුවෙන් බියට පත් වුවෝ මෙසේ කටයුතු කල බව පැහැදිලිය. නමුත් මින් සිදු වුයේ එම ස්ථානය ප්‍රසිද්ධියට පත් වීමය.කෙසේ නමුත් පත්තිරිප්පුව යනු දළදා මාලිගාවේ අවශේෂ නිර්මාණයකි.
එබැවින් පෙනෙන්නට තිබෙන්නේ මෙරට සමහර පාලකයන් හෝ ප්‍රධානීන්ගේ ක්‍රියාවලියන් සියල්ලම සිදුවන්නේ විවිධාකාර වුවමනාවන්වලට අනුව විනා නීතිමය, ජෝ ආගමික වශයෙන් පිළිගත් සම්ප්‍රධායන් වලට ගරු නොකරමින් බව සාක්ෂි සහිතවම ජනගත වෙමින් පවතී.
